Dejan Lučka | O društvenim i pravnim temama
Prije više od jednog stoljeća, dana 1. decembra 1918. godine jugoslovenska ideja se napokon ovaplotila kroz rađanje samostalne i nezavisne države. Prošle su 104 godine od stvaranja države u kojoj su ostvarene ideje velike Hrvatske, velike Srbije, velike Bosne i i velike Slovenije i u kojoj su skoro svi Bošnjaci, Srbi, Slovenci i Hrvati živjeli u jednoj državi.
Može se tvrditi da se današnje Ujedinjeno Kraljevstvo i Britanci nalaze u donekle sličnoj situaciji kao Jugoslavija i Jugosloveni nakon smrti Josipa Broza Tita 1980. godine. I nakon Tita i nakon Elizabetine smrti postavljala su se i postavljaju se važna politička, pravna i teritorijalna pitanja. U slučaju Jugoslavije to su bila pitanja moguće nezavisnosti Slovenije, Hrvatske, Bosne i Hercegovine i Makedonije, na koja je odgovoreno sukobima, njihovom samostalnošću i raspadom Jugoslavije. U slučaju Ujedinjenog Kraljevstva to su pitanja moguće nezavisnosti Škotske i Velsa i ujedinjenja Irske, na koja tek treba da se odgovori, a u okviru njih i na pitanje održivosti Kraljevstva.
U bivšoj socijalističkoj Jugoslaviji u okvirima vrha državne vlasti nije postojalo jednodušno odobravanje himne „Hej Sloveni”, koja je kao panslovenska patriotska pjesma i pjesma koju su pjevali mladi sokoli, bila istinska narodna himna. Štaviše, „Hej Sloveni” je ustavno postala himna Jugoslavije tek nakon amandamana 1988. godine na Ustav Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije iz 1974. godine, a ranije je Zakonom o upotrebi grba, zastave i himne SFRJ i o upotrebi lika i imena predsjednika Republike Josipa Broza Tita iz 1977. godine propisano da će se himna „Hej Sloveni” izvoditi dok Skupština SFRJ ne utvrdi himnu.
U „Prilozima za zaštitu hrvatskih nacionalnih interesa prilikom pregovora Republike Hrvatske s Bosnom i Hercegovinom, Crnom Gorom i Srbijom u pogledu njihovog ulaska u Evropsku uniju” veoma su zanimljivi stavovi akademika u pogledu Bosne i Hercegovine (BiH) i Srbije, gdje u određenim dijelovima postoji veoma snažan krajnje nacionalistički narativ u obraćanju. Iako se od akademika očekuje smirivanje tenzija, naučni pogled na svijet i racionalno promišljanje, u ovom slučaju se čini kao da su Prilozi pisani od strane hrvatske emigracije koja se vratila u Zagreb iz Argentine tamo negdje koncem 1990. godine.
Niti je Juga bila najgora na svijetu, niti je ideal socijalizma. Niti je jedina kriva za svoj krvavi raspad, niti je bez krivice za isti. Niti je svima bila majka, a bome nije svima bila ni maćeha (pogotovo onima koji i danas uživaju plodove razgrabljene u njoj). Niti je Tito cvjećka, niti je u rangu sa Staljinom. Jednostavno su i Jugoslavija i Tito bili jedinstveni, sa dobrim i lošim stvarima, i tako bi trebalo da ih posmatramo. Bez idolizacije i podizanja u nebesa, ali i bez pljuvanja i posipanja pepelom.
