Dejan Lučka | O društvenim i pravnim temama
Vlada Republike Srpske utvrdila je na telefonskoj sjednici i tajno proslijedila u Narodnu skupštinu Prijedlog zakona o posebnom registru i javnosti rada neprofitnih organizacija. Ovaj Prijedlog se u javnosti spominje kao „Zakon o stranim agentima”, „NVO zakon”, „Zakon o agentima stranog uticaja”, „Zakon o stranim plaćenicima” i sl.
Ustavni sud Bosne i Hercegovine je na sjednici održanoj 18. januara ove godine utvrdio da je kriminalizacija klevete u Republici Srpskoj u skladu sa Ustavom BiH, kao i Evropskom konvencijom za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, odnosno članovima u Ustavu i Evropskoj konvenciji kojima je propisana sloboda izražavanja.
Kada pričamo o razmatranju prava na prekid trudnoće, uopšteno bismo mogli reći da u društvu postoje dva suprotstavljena stanovišta, u okviru kojih takođe postoje različite struje. Jedno je ono koje podržava izvršenje prekida trudnoće u okviru shvatanja da svako ima pravo da odluči kada i da li će imati djecu, kao i da svako treba da ima pravo na medicinski bezbjedan abortus, kao jedno od osnovnih ljudskih prava (kako se često nazivaju: „pro choice” ili borci i borkinje za reproduktivna prava), a drugi je onaj koji abortus smatra ubistvom nerođenog djeteta (kako se često nazivaju: „pro life” ili anti-abortus strana).
Kada se dese najteža krivična djela, kao što su ubistva, silovanja i mučenja, često dio javnosti zahtjeva vraćanje smrtne kazne i izvršenje iste na učiniocu. Nerijetko se građani pitaju i zašto se smrtna kazna više ne primjenjuje i zašto se ne vrati u krivične zakone. Tako je npr. u Srbiji više od polovine građana podržavalo smrtnu kaznu (57%), a svaki četvrti je bio protiv, što je pokazala anketa udruženja Srbija protiv smrtne kazne iz 2021. godine. Pa kakva je situacija u pravu vezana za smrtnu kaznu?
Građani, njihove organizacije odnosno njihova udruženja u Republici Srpskoj mogu pisati zakone i slati ih u Narodnu skupštinu na razmatranje. Međutim, potrebno je da se prođu određeni koraci i ispoštuju određene procedure. U ovom tekstu ću objasniti na koji konkretno način se to može uraditi. Zakonodonosilački proces u širem smislu započinje izradom zakona i njegovim dostavljanjem nadležnom parlamentu.
